مدیریت ریسک چیست؟
تعاریف مختلفی برای مدیریت ریسک ارائه شده که در ادامه به چند مورد از آنها اشاره میکنیم. مؤسسه مدیریت پروژه ریسک را اینگونه تعریف کرده است: «مدیریت ریسک به عنوان یکی از دوازده سطح اصلی «کلیات دانش مدیریت پروژه» معرفی شدهاست. در تعریف این مؤسسه، در این تعریف، مدیریت ریسک پروژه عبارت است از «کلیه فرایندهای مرتبط با شناسایی، تحلیل و پاسخگویی به هرگونه عدم اطمینان که شامل حداکثری نتایج رخدادهای مطلوب و به حداقل رساندن نتایج وقایع نامطلوب میباشد». در حوزه فناوری اطلاعات، مؤسسه مهندسی نرمافزار به عنوان یکی از سازمانهای پیشرو در ارائه روشهای جدید در مدیریت پروژههای نرمافزاری بر این باور است که مدیریت ریسک پروژه فرایندی با ۵ مرحله مجزا است (شناسایی، تحلیل، طراحی پاسخ، ردیابی و کنترل) که با یک سری عملیات انتقال ریسک مرتبط است. بر طبق نظیره بوهم، مدیریت ریسک فرایندی است که شامل دو فاز اصلی است که اولی فاز تخمین ریسک (شامل شناسایی، تحلیل و اولویت بندی) و دومی فاز کنترل ریسک (شامل مراحل برنامهریزی مدیریت ریسک، برنامهریزی نظارت ریسک و اقدامات اصلاحی) است.
فرایند مدیریت ریسک چگونه انجام میشود؟
ایزو ۳۱۰۰۰، فرایند مدیریت خطر را به چند مرحله مهم تقسیم کرده که عبارتند از شناخت خطر در محدوده مورد نظر، برنامهریزی برای فرایندهای باقیمانده، شناسایی خطر، ارزیابی خطر و اصول مدیریت ریسک. مدیریت ریسک یکی از بخشهای مهم مدیریت استراتژیک سازمانهای بزرگ است. مدیریت ریسک شامل فرایندهایی است که از طریق آن سازمانها میتوانند به شکل روشمند خطرهای مرتبط با فعالیتهایشان را شناسایی کنند. یک رویکرد مدیریت خطر موفق باید با سطح خطر در سازمان متناسب و با دیگر فعالیتهای سازمان همراستا باشد. از دیگر ویژگیهای مدیریت خطر موفق میتوان به جامعیت گستره کار، گرهخوردگی با فعالیت روزمره، و پویایی در پاسخگویی به شرایط نام برد. ساختار شکست خطر که بازنمودی طبقهبندی شده از ریسکهای پروژه ارائه میکند، متشکل از گروهها و زیر گروههای سازمان یافته خطر است و ابزاری بسیار مؤثر در شناسایی منابع و آثار محتمل ریسکها میباشد. این نوع باز نمود ریسکها دارای مزایای فراوانی در مدیریت ریسک پروژهها است که از آن جمله باید به توانایی در تجزیه و تحلیل خطرهای پروژه و امکان داشتن دیدگاه خاص نسبت به خطر برای هر یک از اعضای ذینفع پروژه اشاره کرد. روشی نوین برای طراحی ساختار شکست سازگار برای هر پروژه یا شرایط خاص ارائه شده که با مقطع زمانی و میزان پیشرفت پروژه و همچنین دیدگاههای متفاوت ذینفعان پروژه نسبت به ریسکها سازگار است. این روش متضمن اعمال مدیریت ریسک پویا، چند مقیاسی و چند بعدی در پروژهها بوده و هر یک از اعضای پروژه در هر مقطع زمانی خاص قادر خواهد بود بر ریسکهای مورد نظر خود تمرکز نموده و برای کسب اطلاعات جامعتر، هر گروه ریسک در ساختار شکست خطر را به تعداد بیشتری زیرگروه تجزیه نماید. چنین رویهای ابزار و روش لازم برای شناسایی و مدیریت سیستماتیک، مؤثرتر و رسمیتر ریسکهای پروژه را فراهم مینماید. فرایند طراحی ساختار شکست خطرهای سفارشی با بازسازی تمامی ساختار شکست خطرهای ممکن از طریق ترکیب ریز درختهای موجود در بانک اطلاعاتی آغاز شده و سپس برای انتخاب بهترین ساختار، تمامی گزینههای ممکن به واسطه معیارهای کیفیت تعریف شده مقایسه میشوند.
نرمافزار خاصی بر اساس تمامی مفاهیم و الگوریتمهای موجود در روشهای توسعه داده شده، تسهیل کاربرد عملی روشهای ارائه شده در پروژههای واقعی، را بر عهده دارد. این نرمافزار ابتدا تمامی ساختار شکست خطرهای ممکن را تولید نموده، مقادیر خطر را محاسبه کرده و بهطور خودکار برای هر ساختار شکست خطر پنج فاکتور کیفیت محاسبه مینماید. در گام دوم، تمامی ساختار شکست خطرهای ایجاد شده با استفاده از یکی از روشهای تصمیمگیری چند معیاری رتبهبندی شده، کاربر قادر خواهد بود بهترین ساختار شکست خطر را انتخاب نماید. نرمافزار قادر است بهطور گرافیکی ساختار درختی تمامی ساختار شکست خطرهای طراحی شده را به همراه مقادیر خطر محاسبه شده و توزیع وقایع خطر نمایش دهد. بسیاری از پروژهها که فرض میشود تحت کنترل هستند، با ریسک به عنوان رخدادی شناخته نشده برخورد میکنند و کوشش میکنند آنرا کنترل کنند. با در نظر گرفتن این مفاهیم پایهای، امکان مقابله با ریسک وجود دارد، لذا ابتدا باید نسبت به شناسایی ریسکهای محتمل پروژه اقدام کرد. این کار با دستهبندی ساختار کارها و با پرسش چند سؤال از خود یا اعضای گروه پروژه، امکانپذیر است.
به این مطلب چند ستاره میدهید؟(امتیاز: 4.8 - رای: 2)